Smeermiddel analyseren

Sensorbewaking van Gesmeerde Systemen

03 aug 2020

Om de conditie van gesmeerde systemen te beoordelen, beschikt DEKRA in Utrecht over een tribologisch laboratorium en specialisten die de mate van slijtage aan componenten kunnen vaststellen. Dit doen zij door een monster van het smeermiddel uit een systeem te analyseren. Een te grote hoeveelheid slijtagedeeltjes in het smeermiddel indiceert dat een component mogelijk aan revisie of vervanging toe is. De onderhoudsstrategie van een systeem is veelal gebaseerd op de resultaten van periodieke analyses die in het lab worden gedaan. Recente technologische ontwikkelingen op het gebied van sensoren bieden nieuwe mogelijkheden: in plaats van het periodiek afnemen en analyseren van een smeermiddelmonster, kunnen ingebouwde sensoren constant actuele data over de conditie van een systeem verzamelen en terugkoppelen. DEKRA experts vertellen over de voordelen en toepassing van deze techniek.

Analyse in het lab

Gesmeerde componenten in railvoertuigen, windturbines, hydraulische systemen in infrastructurele installaties (zoals hefbruggen) en verbrandingsmotoren zijn enkele voorbeelden van techniek waarbij conditiebewaking een sleutelrol speelt. Deze componenten moeten continue optimaal presteren; een trein moet volgens dienstregeling rijden en een hefbrug moet op het juiste moment open en dicht gaan om verkeer door te laten. Om veiligheid en continuïteit te borgen, is regelmatig onderzoek nodig. Joris Manders, Expert Tribotechniek bij DEKRA legt uit: “Door periodiek een smeermiddelmonster uit een systeem te onderzoeken, kunnen we op basis van trendanalyse tijdig bepalen wanneer revisie of vervanging noodzakelijk is. Zo wordt plotselinge uitval voorkomen.”

Het voordeel van sensorbewaking

“Het nadeel van periodieke analyses is dat het momentopnames zijn”, zegt David van Beukering, Expert Tribotechniek. “Sinds de techniek het mogelijk maakt om een systeem met behulp van sensoren continue te monitoren, doen we onderzoek naar de toepassing hiervan. Inmiddels is de techniek dusdanig vergevorderd dat sensorbewaking op verschillende gebieden van meerwaarde kan zijn. Denk bijvoorbeeld aan het analyseren van monsters uit moeilijk bereikbare systemen, zoals bovenin een windturbine. Het ophalen van een monster is dan een kostbare, tijdrovende en lastige klus. Of denk aan systemen met een verhoogd afbreukrisico, waarbij constante monitoring het mogelijk maakt om sneller in te grijpen bij een dreigend defect. Een ingebouwde sensor biedt op veel plaatsen uitkomst.”

Implementatietraject sensorbewaking

Voor je kunt bepalen of monitoring met een sensor mogelijk is, moet je voldoende kennis hebben van het systeem, het degradatiegedrag en de omgevingsfactoren die daarop van invloed zijn. “Op onze DEKRA-vestiging in Utrecht hebben we hier veel ervaring mee”, zegt Manders. “Na de systeeminventarisatie is de volgende stap het vaststellen van parameters. We definiëren de te meten grootheden en bepalen het meetbereik en de benodigde nauwkeurigheid van de sensor.

De volgende stap is het voorselecteren van sensoren. Van Beukering: “We selecteren sensoren die geschikt zouden kunnen zijn. Die geschiktheid moet dan nog gevalideerd worden. In het lab stellen we de sensor af en worden de voor een component specifieke alarmgrenzen bepaald. Vervolgens testen we of de gekozen sensor in de praktijk ook daadwerkelijk de juiste metingen weergeeft onder de omstandigheden waarin hij dat zou moeten doen. De sensor moet bestand zijn tegen omgevingsfactoren en steeds betrouwbare metingen weergeven, ook als hij bijvoorbeeld onderhevig is aan trillingen of schokken. Als de sensor na deze controle geschikt blijkt, starten we met de implementatie.”

Data verzamelen

Wanneer een of meerdere sensoren zijn ingebouwd en in gebruik worden genomen, begint het proces van data verzamelen en analyseren. Ook hierin adviseert DEKRA. Manders: “We zijn al in staat om data-analyse te automatiseren voor specifieke toepassingen, zoals het bewaken van verdachte systemen of het valideren van wijzigingen in het systeem. Afwijkingen worden direct gesignaleerd waarmee het risico op gevolgschade tot een minimum wordt beperkt.” Vooralsnog is sensorbewaking complementair aan labonderzoek. “Bemonstering met labanalyse dient als tweede lijns conditiebewaking om het beeld van het smeermiddel en het systeem te completeren en afwijkingen tijdig te signaleren. Bovendien bewaken we zo ook de sensor, zodat zeker is dat deze zijn werk goed blijft doen.”

Wilt u meer weten over de toepassing van sensoren in gesmeerde systemen? Onze specialisten voorzien u van een advies op maat.

Toon alle persberichten